Het goede nieuws deze week was, wat mij betreft, dat de Banenafspraak na een lange periode van stilte weer volop in de politieke discussies aanwezig was.
Eerst werden de voorstellen uit “breed offensief” (die nog stammen uit de tijd van Tamara van Ark) unaniem aangenomen. Zo beweest de Kamer zelf dat het onzin was om die indertijd controversieel te verklaren. De plannen om inclusie te vereenvoudigen hebben veel te lang (ongeveer 3 jaar) op de plank gelegen. Zo is echt voortgang gefrustreerd. Dat nam, en neem, ik de politiek kwalijk. Overigens moeten we ook nu nog even wachten tot alles echt ingevoerd wordt.
Nog geen twee dagen later kwamen de definitieve cijfers van 2021 naar buiten, via een lange brief van Carola Schouten, de minister voor Participatie. De cijfers konden niet verrassen, de kwartaalcijfers waren al duidelijk genoeg. Alleen de detacheringen en uitzendingen moesten nog verdeeld worden over overheid en bedrijfsleven.
Voor het zevende jaar haalde het bedrijfsleven de doelstellingen. Toegeven, dit keer wel met hakken over de sloot, maar vergeet niet: we zaten nog in de coronapandemie. Als je dat in ogenschouw neemt, is het gewoon weer een mooie prestatie. De overheid deed het niet goed. Een stuk slechter dan het jaar 2020. Dat achteraf een gunstige uitzondering was. Ook daar gold natuurlijk dat corona niet hielp, maar er zijn meer oorzaken. (Hier ging ik dieper op in met de vijf adviezen bij mijn afscheid als overheidsinspirator).
En dan de brief van minister Schouten. Het is mooi dat er gekeken gaat worden naar de noodzakelijke verbreding van de doelgroep. Vorige week kwam er ook een manifest uit van veel partijen dat dat ook bepleitte. Ook ik roep het al een jaar of vijf. Ik zie die verbreding als een opmaat naar een ‘Op naar de 200.000 banen’-aanpak: grotere groepen mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt, die met hetzelfde instrumentarium als de huidige groep ondersteund kunnen worden.
Ik pleit daarbij voor dezelfde bottom-up methode, die de laatste zeven jaar heeft plaatsgevonden bij de 100.000. Dan denk ik aan veel marketing, veel goede voorbeelden om bedrijven te inspireren en reken maar dat je gaat zien dat het percentage bedrijven dat meedoet omhoog schiet. Want er zijn natuurlijk al veel meer bedrijven die met diverse groepen werken.
Schouten geeft in de brief ook toe dat de huidige quotumwet, met individuele boetes en dergelijke, niet kan werken. Ze gaat bezien of ze het vernieuwde voorstel volgend jaar gaat indienen (misschien komt er wel een beter voorstel…!).
Het klinkt best positief allemaal, maar toch een laatste puntje van zorg. Er wordt ook wel heel onderzoek aangekondigd. Maar laten we het zeggen zoals het is: we weten onderhand echt wel wat we moeten weten. De onderzoeksbureaus hebben volgens mij al meer dan genoeg geld verdiend aan de Banenafspraak, om nog maar te zwijgen van het aantal partijen dat de komende rondes weer mee zal willen praten..
Mijn voorstel daarom: haal vooral bedrijven aan tafel die het goed deden, steun op hun ervaringen en maak een doe-agenda!
Aart van der Gaag is boegbeeld van het project ‘Op naar de 100.000 banen’, opgezet om werkgevers te informeren en inspireren rond de Banenafspraak.
