“Werkgevers moeten zich bevrijden uit het strakke HR-keurslijf”

Kameleon Solar, de naam zegt het al: het bedrijf uit Roosendaal ontwerpt en produceert zonnepanelen. En dan niet de overbekende zonnepanelen op het dak, maar esthetisch verantwoorde oplossingen die zich als een kameleon aanpassen aan de wensen van de architect. Dat doet Kameleon Solar met 14 medewerkers, waarvan 3 uit de participatiedoelgroep.

Niet naar papiertjes kijken

Als directeur Guust Verpaalen een vacature heeft, vraagt hij niet zo snel naar diploma’s of werkervaring. “Ik moet altijd lachen als ik hoor dat veel bedrijven geen goed technisch personeel meer kunnen vinden. Je kunt ze toch gewoon zelf opleiden? Ik zoek mensen die graag willen en dan maakt het me niet uit of ze wel de goede papiertjes hebben.” Als voorbeeld noemt Verpaalen de moeilijk plaatsbare Wajonger, die nu bij Kameleon Solar de machines bedient alsof hij nooit iets anders heeft gedaan. Of die man uit de WIA die weliswaar geen zware platen meer kan sjouwen, maar met zijn operatorervaring wel van onschatbare waarde is voor het bedrijf. “Het is toch heel simpel: kijk niet naar wat mensen al kunnen of juist niet meer kunnen, maar alleen naar wat ze nog kunnen leren. En kijk ook wie je al in dienst hebt en of die misschien niet door willen groeien naar een nieuwe rol. Wij hadden bijvoorbeeld een schoonmaakster, die graag in de productie wilde werken. Dat gaat nu fantastisch.”

Geef mensen de ruimte

Maar hoe past Verpaalen het werken met mensen die een arbeidsbeperking hebben dan in bij het commerciële karakter van het bedrijf en het gespecialiseerde technische productieproces? De zonnepanelen van het bedrijf worden voornamelijk handmatig geproduceerd, een proces waar veel verschillende handelingen voor nodig zijn. En omdat Kameleon Solar maatwerk levert, zijn die handelingen bij elke opdracht weer verschillend. “Het is inderdaad geen lopende band werk,” zegt de directeur. “Maar als je mensen de ruimte geeft om zichzelf te ontdekken, zal je verbaasd zijn over het resultaat. Mensen kunnen echt veel en veel meer dan ze zelf denken. Het valt me op dat het vaak gaat om mensen met een slecht zelfbeeld. Eigenlijk heeft nooit eens iemand tegen ze gezegd dat ze wel ergens goed in zijn.”

Een geweldige kick

Niet elke stap in het productieproces is geschikt om mensen te laten experimenteren, dat geeft Verpaalen direct toe. Natuurlijk zijn er opdrachten die af moeten. En soms moeten het team van Kameleon Solar echt knallen om iets moeilijks tot een goed einde te brengen. “Maar er zijn ook altijd momenten waar we mensen wel de tijd en ruimte kunnen geven om hun talenten te leren kennen. Bij ons is dat bijvoorbeeld de ontwikkelfase, waarin we proefjes doen en nieuwe producten testen. En binnen de normale productieprocessen is het bij ons echt teamwerk. Dat betekent dat we elkaar helpen als iemand ergens moeite mee heeft.” Verpaalen bedoelt het niet zweverig, als hij mensen de ruimte wil geven om zichzelf te ontdekken. Hij houdt goed in de gaten hoe mensen presteren, of ze goed in het team passen en pampert zijn medewerkers niet. “Het is een individuele benadering. Soms moet je mensen uitdagen en aanmoedigen, soms juist wat afremmen. Maar het geeft een geweldige kick als het mensen lukt om nieuwe taken onder de knie krijgen. Daar doe je het voor.”

Weg met het strakke HR-keurlijf

Verpaalen heeft een hekel aan stempeltjes die op mensen worden geplakt en beleidsbegrippen als inclusief werkgeverschap. “We maken het allemaal veel te ingewikkeld in dit land. Werkgevers zijn geen weldoeners, die hebben een commerciële toko te runnen. Prima, maar ten eerste hebben we zoveel vacatures dat het vanzelf noodzakelijk wordt om ook eens te kijken naar anderen, naar mensen uit de participatiedoelgroep of vluchtelingen. En ten tweede krijg je er als bedrijf gewoon heel veel voor terug, ook in commercieel opzicht. Je haalt echt heel gemotiveerde mensen binnen.” Verpaalen roept collega-werkgevers op om zich te bevrijden uit het strakke HR-keurslijf van functieprofielen. “Okay, het zal niet in elke organisatie kunnen. Maar als je een vacature hebt, maak dan geen ellenlange lijst met alles wat een medewerker in een ideale situatie moet kunnen. Kijk naar motivatie en kijk of iemand in het team past. Dat weet je meestal na een sollicitatiegesprek meteen. De rest komt dan echt vanzelf.”