‘Als je de markt voor de Banenafspraak links laat liggen ga je zoveel missen…’ Daarvan is recruiter Marcel Riebel diep overtuigd. 

Hij zegt het niet alleen vanwege het enorme aantal vacatures dat openstaat, de arbeidsmarkt die oververhit is en het aantal mensen dat helemaal niet meer reageert. Maar ook omdat mensen met een arbeidsbeperking werkgevers zoveel extra kracht en nieuwe mogelijkheden te bieden hebben en zoveel toegevoegde waarde voor hun organisatie.

Recruiter Marcel Riebel verliet na vijf jaar het Team Diversiteit & Inclusie bij de brede hr-dienstverlener Organisatie en Personeel (O&P) Rijk om nu op afzonderlijke ministeries verder te gaan. Onverminderd met de uitvoering van de Banenafspraak, wel te verstaan.

Duwtje
Op de website van O&P Rijk vertelt Riebel dat hij bij deze shared service organisatie in staat is geweest om veel mensen goed en duurzaam aan het werk te krijgen: ‘Je kunt er mensen die soms een klein duwtje – of een flinke duw – nodig hebben, helpen bij het vinden van goed en duurzaam werk.’

Het werk van adviseur en recruiter Riebel trok vorig jaar publieke aandacht toen hij tijdens de Maand van de 1000 Voorbeelden dagelijks een mooi voorbeeld postte op zijn eigen LinkedIn-pagina van mensen met een arbeidsbeperking die aan het werk zijn gegaan bij de Rijksoverheid.

‘In meegaan’
Het meest recente voorbeeld dat hem nu, een half jaar later, te binnen schiet betreft een kandidaat uit Zuid-Limburg die inmiddels voor RVO in Utrecht werkt. De nieuwe medewerker is super gemotiveerd en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland wil er ver in meegaan dat de jongeman niettegenstaande zijn beperking goed landt in zijn werk. ‘Als dat tot een duurzame baan leidt, word ik daar heel gelukkig van’, reageert Marcel Riebel.

De kracht van deze wijze van bemiddeling en begeleiding binnen de Rijksoverheid zat voor hem in de persoonlijke aanpak. De functies waar hij over ging zitten minimaal op maar meestal hoger dan mbo-niveau. ‘Wij gaan niet over collectieve plaatsingen bij bijvoorbeeld Staatsbosbeheer – wat overigens ook heel waardevol is.’

De rode draad in zijn motivatie? ‘Ik werkte eerst vanuit commercieel recruitment. Daar ging het om targets, plaatsingen en nog een schaal hoger. In het sociale domein merk ik dat mensen naast een duwtje vaak ook wat hulp nodig hebben. Je leert er ook dat ieder mens waarde heeft.’

Riebel gaat nu met nog een collega verder bij de ministeries van VWS, EZK en LNV. Op deze ministeries komen zij meer in de rol van opdrachtgever. Riebel legt uit: ‘We zijn straks meer bezig met cijfers en quota per ministerie, maar dan per onderdeel, directie en afdeling.’

Succesvol afronden
Hij verwacht binnen de departementen ook meer in staat te zijn om de interne organisatie goed neer te zetten: ‘Je speelt veel meer een rol in het proces van het stellen van vacatures, het opstellen van het takenpakket, gesprekken voeren, aanleveren van jobcoaching en zorgen dat er intern een buddy is. Je bent betrokken van instroom tot en met baanbehoud of doorstroming. Dat moet ook wel als we de Banenafspraak bij deze afzonderlijke werkgevers met elkaar succesvol willen afronden.’

Het inbedden van de Banenafspraak is nog niet zoals het hoort te zijn, geeft Riebel zonder omhaal toe: ‘De cijfers laten dit ook zien. Zeker bij de overheid. We lopen nog altijd achter’.

Hoe dat kan? ‘Ze vinden het allemaal lastig. Als je bij de Rijksoverheid werkt moet je in alle opzichten volledig inzetbaar zijn. Het zijn, ook in de ogen van leidinggevenden, andere functies. Dat maakt het nog steeds moeilijk om de Banenafspraak na te komen.’

‘De doelstelling en het quotum zijn wel duidelijk. Maar te vaak zie je nog dat het niet lukt. Dat mensen na een half jaar weer uitstromen omdat ze toch niet op hun plek blijken te zitten. Daarbij hebben ze ook goede begeleiding nodig. Onderschat de waarde van jobcoaches niet’, benadrukt Riebel.

Inregelen
Wat hij zelf de komende tijd in elk geval wil neerzetten en bereiken? ‘Het quotum ligt er nog steeds. Dat is een tastbaar resultaat. Maar ik ga vooral voor het inbedden in de organisatie van duurzame plaatsingen. Dat het hele proces goed is ingevoerd en ingeregeld en mensen even blijven zitten.’

Intussen eindigt de opbouwfase van de Banenafspraak voor overheids- en onderwijswerkgevers 1 januari aanstaande. Riebel kan zich voorstellen dat die termijn verlengd gaat worden. ‘Maar daar ga ik als uitvoerder niet over. Ik ben nu voor het ministerie van EZK bezig met plannen voor de komende drie tot vijf jaar. De Banenafspraak zal echt niet stoppen. Mensen zullen blijven en moeten blijven instromen. Dat moeten we zien te behouden.’

Riebel denkt daarbij aan de bij elkaar 125.000 mensen waar het na 2026, dus na het eind van de opbouwperiode voor het bedrijfsleven, om gaat. ‘Die hebben dan ook begeleiding nodig. Bijvoorbeeld als iemand doorstroomt naar een andere functie. Het kan dus niet zo zijn dat we elkaar in 2026 feliciteren omdat we de afspraak hebben gehaald, of bijna hebben gehaald, om daarna maar de boel de boel te laten. De Banenafspraak zal echt voor jaren zijn.’

Werkt het tegen dat het kabinet demissionair is?
‘Dat denk ik wel. Kijk alleen maar naar de verlenging van de opbouw voor de overheid. Daar werd achter de schermen al naar gekeken. Daarnaast was ik blij met de verbreding die minister Schouten kortgeleden in haar brief aankondigde. Zo vormen mensen met een WIA-uitkering voor de Banenafspraak een heel interessante groep. Maar wat de Kamer nu met die voornemens van de minister aan wil?’

Omarmen
Riebel tenslotte naar overheden als werkgevers: ‘Omarm de kandidaten, ga aan de slag met wat we hebben afgesproken. Kijk waar de creativiteit zit bij mensen die wij afstand tot de arbeidsmarkt toedichten. En kijk dan wat iemand nodig heeft aan begeleiding en jobcoaching. Er zijn zoveel mogelijkheden om iemand op een goede manier te kunnen plaatsen in werk dat past.’

Of andersom, zoals we dit verhaal ook begonnen: als je het potentieel van de Banenafspraak weg zou denken missen we direct een heleboel.

Tekst: Klaas Salverda