Pilot rechtbank Overijssel: Vonnissen open door secure handen

Op de rechtbank Overijssel werken mensen vanuit de doelgroep van de Banenafspraak mee aan het anonimiseren en publiceren van vonnissen. ‘We hebben mensen binnengehaald die dat heel secuur kunnen’.

Dit type werk gebeurde natuurlijk al maar beperkter dan nu en het was ook een beetje hap snap verdeeld. Toen de eigen bibliotheek uit de rechtbank verdween ontstond er behoefte aan een nieuwe plek waar deze taak goed belegd kon worden. Het rechtbankbestuur besloot deze bij communicatie onder te brengen, ook om het primaire proces enigszins te ontlasten.

Herleidbaar

Rob Heetland is hoofd communicatie bij rechtbank Overijssel die vestigingen heeft in Zwolle, Almelo en (het kantongerecht) Enschede. Hij wist dat de rechtbank in Rotterdam al iets soortgelijks deed met werk voor mensen met een arbeidsbeperking. Dat inspireerde. Begin dit jaar startte ‘Overijssel’ met het werven van kandidaten. Voorlopige uitkomst na een paar maanden: ‘We zitten nog in de opstartfase. Maar de pilot heeft nu al aangetoond dat we mensen hebben binnengehaald die heel secuur kunnen werken.’

De werkinhoud is beduidend meer dan het zoeken en vervangen van namen. Heetland: ‘Het gaat ook om andere dingen die herleidbaar zijn. Soms gaat het ook om een combinatie van informatie. Dus ze moeten het vonnis ook begrijpen.’ Bovendien krijgen de bewerkers te maken met vonnissen uit heel uiteenlopende rechtsgebieden.

De drie nieuwe medewerkers kunnen goed meekomen met wat op hen afkomt. Samen zijn ze goed voor een inzet van 70 uur per week. Er wordt zelfs een inhaalslag gemaakt want afgelopen tijd was er achterstand ontstaan. En ook niet onbelangrijk: er wordt nu al meer gepubliceerd dan voorheen.

Plus realiseren

Vorig jaar zijn welgeteld 1.400 van de 90.000 uitspraken gepubliceerd. Binnen dat enorme aantal zit een groot deel – zoals toezicht en bewindvoerderstoezicht – dat nooit gepubliceerd zal worden, maar in het kleinere getal zit zeker nog veel groeimogelijkheid. ‘We gaan dit jaar vast een plus realiseren’, verwacht het hoofd communicatie. Dat sluit helemaal aan bij de ambitie om als rechtspraak meer te gaan publiceren.

Of het ingewikkeld was om de juiste kandidaten binnen te krijgen? Toen eenmaal het voornemen was uitgesproken om dit werk te laten uitvoeren door mensen met een arbeidsbeperking, zijn de functies uitgezet bij de contactpersoon van de rechtbank (als werkgever) bij UWV. Daar kwamen acht cv’s op terug. Eén kandidaat meldde zich spontaan aan. Bij elkaar voldoende keus om mensen bij de taak te vinden.

Goede match

Omgekeerd ziet Heetland ook een goede match met mensen met talenten of beperkingen: ‘Ze hebben echt plezier in hun werk: ‘Een van hen zag kortgeleden dat sommige mensen al 40 jaar bij de rechtbank werken. Dat leek hem ook wel wat!’

Herma Olthof is personeelsadviseur bij de rechtbank. Zij weet zich in de eerste plaats gesteund door het gerechtsbestuur dat heeft afgesproken dat medewerkers uit het doelgroepregister de eerste twee jaar niet op het teambudget drukken. Dat is al een mooie stimulans. ‘En logisch dat het ene team meer bevlogen is dan het andere. We hebben hier 24 leidinggevenden. De een vindt maatschappelijke verplichting belangrijker dan de ander’, zegt ze erbij.

Netwerk

Voor de wijze van uitvoering brengt Olthof haar netwerk met het regionale Werkgeversservicepunt, UWV en de gemeenten ter sprake. ‘Als wij een vacature voor iemand uit de Banenafspraak hebben, dan zet ik die in mijn netwerk uit. Zoals ik ook weleens vanuit dat netwerk op een kandidaat met een arbeidsbeperking wordt geattendeerd. Dan ga ik bij leidinggevenden na of zij mogelijkheid zien om deze belangstellende medewerker te plaatsen. Eerst tijdelijk natuurlijk, maar als het goed bevalt wel met de bedoeling dat het een vaste baan wordt.’

Olthof benadrukt dat er vaak wordt gedacht dat mensen uit de doelgroep minder werk aankunnen; of maar één taak en dat het hen aan opleiding ontbreekt. ‘Maar wij hebben vanuit het doelgroepregister ook mensen met een rechtenbul in juridische ondersteuning aan het werk. Het gaat dus lang niet altijd om mensen met een rugzakje. Een beperking hoeft geen belemmering te zijn om regulier werk te kunnen verrichten’.

Vast dienstverband

Waarmee we vanzelf op de toekomstige situatie komen. Personeelsadviseur Olthof: ‘Ik zou het fijn vinden dat pilots als deze zo succesvol zijn dat kandidaten hier nog lang kunnen blijven. Het moet natuurlijk om zinvol werk gaan, maar ik hoop ook dat zij het prettig vinden om hier te werken.’ Een vast dienstverband kan overigens ook op aanpalend terrein worden voortgezet. Zo is een kandidaat die bij telefonische ondersteuning begon nu aan de servicedesk toegevoegd.

Hoofd communicatie Heetland: ‘Rechtsgebieden vonden het eerst eng dat het publiceren van vonnissen centraal geregeld wordt met mensen vanuit een banenafspraak die ze niet kenden. Maar intussen genieten ze alle vertrouwen. Deze jongens zitten hier duidelijk niet voor dagbesteding maar leveren een substantiële bijdrage.’

Door deze en soortgelijke initiatieven staat rechtbank Overijssel landelijk hoog genoteerd in het nakomen van de afspraak waar de rechtspraak zich aan committeerde. Ook al valt er over het geheel nog veel te winnen.

Tekst: Klaas Salverda