‘Met wetten verander je de wereld niet’

‘Werken met mensen met een arbeidsbeperking is voor ons geen marketingconcept’, aldus René Kars, algemeen directeur van DESTIL. ‘Wij leven in de realiteit, niet in de wereld van tv-programma’s waar mensen met een geestelijke aandoening als knuffelbeestjes worden neergezet. Hier wordt hard gewerkt. We doen het met zijn allen. Iedereen draagt bij aan ons succes, met of zonder een beperking.’

DESTIL is een groothandel voor de bouw en industrie. Met vijftig vestigingen in Nederland, een omzet van 125 miljoen euro en zo’n vijfhonderd werknemers is het marktleider in Nederland. Hoewel het inmiddels in Franse handen is, koestert het bedrijf zijn afkomst. Het sociale karakter van het Tilburgse familiebedrijf dat in 1865 startte als ijzergieterij Van der Schoot is onverminderd aanwezig.

Kansen geven

‘Voordat ik bij DESTIL in dienst kwam werkte ik bij diverse ondernemingen, sommige beursgenoteerd’, vertelt Kars. ‘Het verschil is groot. Bij dit bedrijf hebben we het niet over aandeelhouderswaarde en reageren we niet op de waan van de dag. We gaan voor continuïteit. Onze werknemers maken daarbij het verschil. DESTIL investeert in mensen. Dat begint bij de instroom. We willen jongeren kansen geven. Er zijn hier doorlopend vijftien stagiairs uit het mbo en hbo aan de slag. Veel van hen blijven hangen. Daarnaast bieden we via de lokale overheid en GGZ regelmatig werkervaringsplaatsen aan langdurig werklozen. En momenteel werken hier vanuit een samenwerkingsverband met de gemeente Tilburg en het ROC ook twee mensen met een bijstandsuitkering in een logistiek leer-werktraject.’

Voordelen

DESTIL neemt zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid serieus. Kars onderstreept dat dat niet alleen een zaak is van de directie, maar van iedereen. ‘Als management kun je beleid maken, maar juist door het faciliteren van initiatieven uit de organisatie kun je het verschil maken. Echte verandering komt van onderop. Wij hebben het werken met mensen met een arbeidsbeperking dan ook nooit als marketinginstrument gezien. Het hoort bij ons DNA. Vanuit dat perspectief heb ik gemengde gevoelens over de huidige wetgeving rond participatie; de banenafspraak en de Quotumwet. Winstoptimalisatie mag niet in de weg staan van mensen die buiten de boot vallen. Je zult er zelf maar één zijn… Het is goed dat zaken in beweging worden gezet. Maar met wetten verander je de wereld niet. Het moet uiteindelijk van de werkgevers zelf komen, uit het hart en het verstand. Wil je het echt, dan is het mogelijk, inclusief alle voordelen die ermee gepaard gaan.’

Twijfels

Vorig jaar stapte de verantwoordelijke voor de kantine van DESTIL op Kars af. Of het niet iets was om met mensen met een verstandelijke beperking te gaan werken… Kars was enthousiast, maar had tegelijkertijd belangrijke vragen. ‘Dagelijks werken meer dan honderd mensen hier heel hard om zo’n 1.400 pakketjes samen te stellen en verzenden. De lunch moet vlot verlopen. Ik had twijfels. Kan het wel? Hoe gaat het vallen? Gaat het niet ten koste van het werkproces? Kunnen mensen met een verstandelijke beperking zich wel voegen in onze cultuur van ‘winnen doen we samen’? We besloten te gaan praten met zorgorganisatie Amarant. Dat was nieuw voor ons, maar na één gesprek waren we ervan overtuigd dat we het moesten doen. Daar hebben we geen moment spijt van gehad.’

Romantisch beeld

Inmiddels draait het team van twaalf mensen met een verstandelijke handicap dat de kantine runt een jaar. Iedere dag zijn er vijf à zes aanwezig. Ze worden geselecteerd en begeleid door Amarant. DESTIL greep de verandering aan om tegelijkertijd een nieuw concept te introduceren onder het motto ‘Have a break’. Kars: ‘Het is een groot succes. Alles wordt nu vers bereid. We eten gezond en nemen een moment van rust. De kantinemedewerkers zijn ontwapenend. Iedereen heeft er vrede mee als er soms wat langer moet worden gewacht. Degene die eerder de kantine runde is doorgegroeid naar ander werk binnen de organisatie. De lunch wordt nog steeds aangeboden tegen kostprijs. We betalen een bijdrage aan Amarant. Onder de streep kost het nauwelijks extra, terwijl het op vele fronten meer oplevert. Tegelijkertijd wil ik geen romantisch beeld schetsen. Wij leven in de realiteit, niet in de wereld van tv-programma’s waar mensen met een geestelijke aandoening als knuffelbeestjes worden neergezet. Het zijn mensen met een handleiding. Er zijn wisselingen binnen het team geweest en de begeleiders van Amarant zitten er dicht bovenop om het op niveau te houden.’

Trots

DESTIL werkt niet alleen met mensen met een arbeidsbeperking via de detacheringconstructie met Amarant. Het bedrijf heeft drie medewerkers met een Wajong-status in vaste dienst. Twee van hen zijn autistisch en werken als databeheerder en logistiek medewerker. Op de administratieve afdeling werkt iemand met een lichamelijke handicap. Ze verdienen een volledig functieloon zonder subsidie. ‘Geeft iemand aan met een Wajonger te willen werken binnen zijn of haar team, dan nemen we dat serieus’, aldus Kars. ‘Zo’n wens uit de organisatie is iets om trots op te zijn. We vragen ons dan niet direct af op welke financiële bijstand we kunnen rekenen. Maar we weten ook dat het energie en tijd kost om het voor elkaar te krijgen. Vaak moeten werkzaamheden worden aangepast en beperkt. Soms is het echt zoeken naar de match tussen de persoon en het bedrijf, en de mogelijkheden en de werkzaamheden. Zo kunnen autisten in de regel slecht tegen verandering en onzekerheid. Maar je weet ook dat ze zich vaak enorm kunnen focussen. Daar kunnen wij en zij van profiteren. Soms is het ook gewoon lastig je over vooroordelen heen te zetten. Wanneer er iemand zonder armen voor een baan op de administratie wordt voorgedragen, denk je al snel dat het niet kan en het niet wordt geaccepteerd. Nu werkt er iemand die zijn voeten als handen gebruikt en het met wat hulp van een externe begeleider en een collega geweldig doet. En dat is goud waard, voor het bedrijf, voor onze mensen en voor hem.’

Dit artikel is eerder geplaatst in het magazine Samen van BZW. Wilt u het hele magazine met meer inspirerende voorbeelden en handige informatie lezen? U vindt de download op deze pagina.