De Banenafspraak is halverwege, hoe nu verder? Deze vraag bespreken we tijdens de Maand van de 1000 Voorbeelden. Dat doen we ook met Roos Hoelen (Incluvisie &Solgu). Zij wil de Quotumwet en de Banenafspraak afbreken of verbreden. “900.000 mensen vallen buiten de doelgroep Banenafspraak, maar hebben wel behoefte aan steun. We mogen nooit over een inclusieve arbeidsmarkt praten als we deze groep vergeten.”
Roos Hoelen heeft een lange carrière als headhunter achter de rug als ze een jaar of tien geleden besluit om ‘wat zinnigs’ te gaan doen. Ze werkte bij verschillende belangenorganisatie voor ze bij Solgu en Incluvisie terecht kwam. Deze instellingen zetten zich landelijk (Incluvisie) en lokaal (in Utrecht Solgu) in voor de belangen van mensen met een beperking. “We doen aan belangenbehartiging in de richting van politiek en andere stakeholders. We verstrekken informatie en proberen praktisch, bijvoorbeeld via coachingstrajecten, de positie van mensen met een beperking te versterken.”
Uitsluiting
Hoelen is al sinds jaar en dag kritisch over de participatiewet, de quotumwet en de Banenafspraak. “Deze wetten leiden tot uitsluiting. Dat is de kern van mijn probleem. Ik kan het werkgevers niet eens ontzettend kwalijk nemen, maar het gevolg van deze wetgeving is wel dat de focus ligt op mensen met een registratie in het doelgroepregister. Naar dat labeltje kijken werkgevers. Dat betekent dat er een hele brede groep minder ondersteuning krijgt en dus ook veel minder kansen heeft om werk te vinden. Denk aan een deel van de mensen in de bijstand, de mensen met een WIA-uitkering en niet te vergeten niet-uitkeringsgerechtigden.”
“Gemeenten hebben te weinig kennis van de groep mensen, die sinds de Participatiewet ook hun verantwoordelijkheid is,” stelt Hoelen. Deze groep kreeg voorheen hulp van UWV voor financiering van werkplekaanpassingen en toeleiding naar werk. “Nu moet je hiervoor als bijstandsgerechtigde of niet uitkeringsgerechtigde aankloppen bij jouw gemeente. En verder mag iedere gemeente ook nog eens zijn eigen beleid voeren. Wat je in Amsterdam kunt krijgen, krijg je misschien niet in Apeldoorn of Tynaarloo. Heel langzaam komt er wel meer kennis beschikbaar bij gemeenten, maar ik heb dus serieus situaties meegemaakt dat mensen met een visuele beperking werd gevraagd om buschauffeur te worden.”
Hoelen strijdt voor een aanpassing van de participatiewet, zodat “iedereen met een beperking voor hulpmiddelen en toeleiding naar werk weer naar het UWV kan.” Ook wil ze dat quotumwet wordt vervangen. “De huidige situatie zorgt voor verdringing. Denk aan mensen die volgens de regels net te laat hun ziekte kregen of hun beperking ontdekten. Denk aan ouderen die altijd gewerkt hebben, in de loop der tijd een beperking kregen en zonder arbeidsgehandicaptenstatus – maar met een beperking – in de bijstand komen. We praten over 900.000 mensen om precies te zijn.”
Ondersteuning
Een inclusieve toekomst kan Roos Hoelen zich in elk geval alleen voorstellen als de ondersteuning – zoals geboden wordt aan mensen met een registratie in het doelgroepregister Banenafspraak – voor alle mensen met een arbeidsbeperking beschikbaar komt en er geen verdringing tussen groepen mensen met een beperking plaatsvindt. “Op dit moment wordt werkgevers eigenlijk te kort gedaan. Stel ze in staat om meer mensen met een beperking aan te nemen. We willen dat mensen met beperkingen de arbeidsmarkt op kunnen. Ze hebben steun nodig en krijgen die niet. Dus verbreding is daar binnen de huidige regels echt de enige oplossing voor. En geloof me, we hebben het er al zolang over. Achter gesloten deuren geven politici toe dat er een probleem is. Maar er gebeurt maar niks.”
