Als ik gevraagd wordt om praktijkervaringen te delen, dan doe ik dat graag. Praktijkvoorbeelden zijn bewijzen en gaan van hart tot hart. Ze doen iets met je. Gewoon doen… Dat is trouwens de rode draad in onze praktijkervaringen rond inclusie.

Wat gaat er goed bij ons en waar zitten de knelpunten? Wie is ‘ons’? Als Donkergroen werken wij dagelijks aan een mooie, groene en gezonde werk- en leefomgeving. Onze hoveniers, tuinarchitecten en interieurbeplanters doen dat met vakmanschap, passie en meer dan ooit vanuit duurzaamheid.

Geschikt of geschikt gemaakt
Duurzaamheid behelst welzijn, welbevinden en welvaart en de eerste twee gelden natuurlijk ook voor onze ruim 800 medewerkers en daarmee zeker ook voor de 180 medewerkers met ‘afstand tot de arbeidsmarkt’ – of zoals ik onlangs hoorde: ‘juist dicht bij onze arbeidsmarkt’. Best indrukwekkende aantallen, eerlijk gezegd ook omdat wij kansen zien in de markt en ons werkaanbod geschikt hebben of geschikt kunnen maken voor deze ‘toppers’. Want toppers zijn het echt.

Zij brengen ons veel als we kijken naar hun inzet, vrolijkheid, leergierigheid, dankbaarheid, gekkigheid en gewonigheid. Want zij horen er gewoon bij, dat betekent eveneens niet pamperen en niet mijden of vermijden. Ze doen ook mee met de toolboxoverleggen of krijgen extra’s als we winst draaien. Ze dragen onze bedrijfskleding, werken met onze gereedschappen en houden zich aan onze planning.

Iedereen hoort ergens bij te horen, uitsluiten: dan ben je niemand en dat mogen we niemand aandoen. Een mooi begrip vind ik ‘Ubuntu’. Dat betekent zoiets als ‘ik ben omdat wij zijn’.

Gelijk is niet hetzelfde als gelijkwaardig
Om bekendheid te krijgen en nieuwe medewerkers te werven, organiseren we de laatste tijd open dagen op onze vestigingen. Dit doen we samen met UWV, werkpleinen, onderwijs en concurrenten, zodat we vanuit dit collectief wat te bieden hebben. Keuze voor elk type medewerker, waarbij gelijk niet hetzelfde is als gelijkwaardig. We moeten wel de verschillen (h)erkennen en inpassen zodat ze verdwijnen als we, ieder voor zich, top presteren voor onze klanten. Die klant wil goede kwaliteit voor een marktconforme prijs. De tucht van de markt is wel de wereld waarin wij werken. Er moet rendement zijn of in ieder geval geen verlies worden gemaakt.

En eerlijk gezegd moeten we het eerste jaar aan elkaar wennen. We zien dat het moeizaam gaat als er te weinig aandacht, instructie en borging is. Productie verhogen, faalkosten en ziekteverzuim verlagen, gaat niet vanzelf en begeleidingskosten zullen overigens altijd blijven. Onze voormannen zijn ook toppers! Zij gaan, altijd vanuit vrijwillige keuze, met ‘de doelgroep’ aan de slag en werken dan in kleine teams van 2 tot 6 personen omdat we vinden dat er echt geïntegreerd moet worden. Onze voormannen krijgen in de winter trainingen hoe om te gaan met ‘beperkingen’. Zij doen soms zelfs het werk van de jobcoach zonder daar voor betaald te worden. Ook voor onze vestigingen moet het absorbeerbaar blijven. Dit doen we door maximaal 20% van hun basisbezetting in te laten stromen.

In een andere column las ik de stelling ‘Inclusieve bedrijven maken meer winst’, gebaseerd op Amerikaans onderzoek. Dat geldt niet voor ons, maar we krijgen er wel sociale/maatschappelijke winst voor terug en dat is ook winst.

Het begin van een aanloop
Het eerste jaar doorkomen… dat lukt omdat we een relatie hebben gekregen met elkaar. Je vertrouwt elkaar, gunt elkaar wat en bent gemotiveerd om je bijdrage te leveren. Maar het lukt dus niet zomaar. Dankzij die relatie haken we samen (werkgever en werknemer) dus niet af en kunnen we twee stappen terug zien als het begin van een aanloop.

Zo’n relatie willen we ook met alle andere stakeholders opbouwen. Samen slagvaardig onze droom van een inclusieve samenleving waarmaken. Durven te proberen zonder eindeloze overleggen vooraf. Om dromen waar te maken moet je wakker zijn. Dus als we allemaal wakker zijn, kunnen we samen aan de slag … gewoon beginnen, gewoon DOEN.

Want soms is dat nu eenmaal de beste manier van denken.

Nederland, Camperduin, 21 september 2018. Anja Kanters. Foto: Jeroen Poortvliet.

Anja Kanters is directeur van Donkergroen, een hoveniers- en architectenbedrijf met 17 vestigingen door het hele land en circa 800 medewerkers, waarvan 180 uit de doelgroep banenafspraak. Deze column is deels gebaseerd op de speech die ze uitsprak op het voorjaarscongres van Divosa.