Met de Banenafspraak laat Nederland zien echt werk te willen maken van een inclusieve arbeidsmarkt. Maar dat betekent niet dat we niet kunnen leren van initiatieven elders. De komende weken richten we daarom onze blik over de grens. Hoe ondersteunen andere landen mensen met een arbeidsbeperking (en hun werkgevers)? Vandaag: Frankrijk.
In Frankrijk geldt een quotum. Bij iedere organisatie of bedrijf, publiek en privaat, met meer dan 20 medewerkers, moet 6% van de werknemers tot de doelgroep behoren. Dit percentage wordt verlaagd als werkgevers samenwerken met sociale werkplaatsen, arbeidsongeschikte ZZP’ers of sociale ondernemingen. Alle werkgevers moet hier jaarlijks over rapporteren en er kunnen sancties worden opgelegd.
De opbrengst uit de boetes wordt geïnd door Agefiph. Dit staatsorgaan gebruikt het geld vervolgens om de arbeidsparticipatie van arbeidsongeschiktheid verder te stimuleren. Mensen met een arbeidsbeperking hebben recht op individuele ondersteuning, bijvoorbeeld loopbaanbegeleiding. Werkgevers komen in aanmerking voor tegemoetkoming in de loonkosten en subsidies voor aanpassingen aan de werkplek. Werkgevers vragen voor hun medewerkers deze subsidies aan. Of de aanvraag wordt toegekend, hangt in grote mate af van het oordeel van de bedrijfsarts over de inzetbaarheid van de medewerkers en en hun eventuele behoefte aan hulpmiddelen een belangrijke rol. De toekenning geldt voor 3 jaar en kan worden verlengd.
Doelgroepverklaring
Mensen met een beperking kunnen zich wenden tot de Commission des Droits et de l’Autonomie (CDAPH) om een doelgroepverklaring te krijgen. Slachtoffers van een arbeidsongeval of een beroepsziekte met blijvende gevolgen en mensen met een arbeidsongeschiktheidspensioen vallen automatisch onder de doelgroep.
Het verschil tussen de arbeidsdeelname van mensen met en zonder arbeidsbeperking bedraagt in Frankrijk minder dan tien procent. Dat is Europese top. Het huidige systeem heeft dus bewezen te werken. Toch heeft de regering veranderingen aangekondigd. Het moet voor werkgevers makkelijker worden om mensen uit de doelgroep aan te nemen en in dienst te houden. Ook wordt gesproken over hervormingen van het bestaande quotum en meer nadruk op maatwerk en verantwoord werkgeverschap. Verder zijn investeringen aangekondigd om om werkzoekenden werkfitter te maken en de werknemersvaardigheden van medewerkers met een beperking te verhogen.
Marie-Thérèse Giorgio is arts en verantwoordelijk voor het platform AutoSanté, dat informatie over werk en gezondheid verstrekt aan werknemers en werkgevers.
