Kies de Banenafspraak is het motto van de Maand van de 1000 Voorbeelden dit jaar. Dat is een oproep aan werkgevers en bemiddelaars, maar natuurlijk ook aan de politiek. Op zoek naar een antwoord op de plannen van de politieke partijen, hebben wij de diverse verkiezingsprogramma’s uitgekamd.

De komende weken volgt een analyse van de speerpunten, of het gebrek daaraan rond inclusie en de arbeidsmarkt in de partijprogramma’s. Vandaag: PvdA-GroenLinks

GroenLinks en PvdA

Het gezamenlijke verkiezingsprogramma van GroenLinks en PvdA grijpt de duurzaamheidstransitie aan voor het fundamenteel anders organiseren van de arbeidsmarkt.

‘Arbeid zien we als motor van emancipatie; arbeid biedt grip op het leven, brengt trots en brood op de plank. Voorop moet staan dat iedereen die kan werken de garantie krijgt op een baan. Ook daarom bouwen we aan een economie met maximale groene en goede werkgelegenheid. Voor degenen die geen baan kunnen vinden, bieden we zinvolle basisbanen aan waarvan je kunt rondkomen. We herwaarderen sociale ontwikkelbedrijven’, zo vatten ze samen.

Basisbanen
Die ‘basisbanen voor betekenisvol werk’ springen er wel uit: ‘We geven iedereen het recht om betekenisvol werk te doen, ook als de arbeidsmarkt zogenaamd geen plek voor je heeft. Dat doen we door middel van basisbanen. Dat zijn banen voor mensen die onder de Participatiewet of Wajong vallen en ondanks begeleiding geen werk kunnen vinden op de reguliere arbeidsmarkt’.

Gemeenten krijgen de middelen om deze banen te creëren in samenwerking met (sociale) ondernemingen, lokale maatschappelijke organisaties, sociale coöperaties en sociale ontwikkelbedrijven. Bijvoorbeeld bij sportclubs, in de ouderenzorg, het onderwijs en in de wijken.

Loonkostensubsidie
Specifiek voor mensen met een beperking willen GroenLinks en PvdA doorgaan met de verplichting voor de overheid en grote bedrijven om banen te creëren: ‘Werkgevers worden goed ondersteund met een no-riskpolis die kosten dekt bij ziekte of door begeleiding van de werknemer. We maken een einde aan de praktijk dat mensen onder het minimumloon worden betaald door het systeem van loondispensatie volledig te vervangen door loonkostensubsidie’.

Deze subsidie gaat ook gelden voor mensen die formeel geen beperking hebben, maar toch niet aan het werk komen. Mensen met een (arbeids)beperking voor wie de reguliere arbeidsmarkt geen passend werk biedt, kunnen in dienst bij sociale ontwikkelbedrijven: ‘Daar doen zij beschut of aangepast werk, halen een diploma en krijgen begeleiding bij detacheringen of de doorstroming naar reguliere werkgevers’. Als het aan GroenLinks en de PvdA ligt wordt het gemakkelijker om periodes van werken in een aangepaste werkplek af te wisselen met een plek in het sociaal ontwikkelbedrijf.

Verlichte eisen
Zolang een toereikend sociaal minimum nog niet georganiseerd is, willen GroenLinks en de PvdA in de Participatiewet verlichte eisen toepassen, zoals de ruimte om tot € 2.400 per jaar aan giften te mogen ontvangen. Verder willen ze onder meer een terugvaloptie organiseren in de sociale zekerheid, zodat mensen weer werk kunnen aanvaarden zonder angst dat ze daarmee hun recht op uitkering verliezen als het tegenvalt.

We kamden de (concept-) verkiezingsprogramma’s uit van alle partijen met een minimum van drie zetels die nu in de Tweede Kamer vertegenwoordigd zijn. De verschillende partijcongressen zullen her en der nog wat amenderen, maar de standpunten zijn nu ruwweg wel bekend.

Het minste waar we naar hebben gekeken is of de woorden arbeidsparticipatie, beperkingen en Banenafspraak in de plannen en standpunten van partijen voorkomen. 

Tekst: Klaas Salverda